Vào dịp lễ Tết người dân Việt Nam ta thường hay gói bánh chưng bánh tét, đây là phong tục được duy trì từ nhiều đời nay trở thành nét đẹp văn hóa của dân tộc. Bánh chưng Miền Bắc, bánh tét Miền Nam, hãy cùng tìm hiểu các loại bánh này qua bài viết dưới đây.
1. Tục lệ làm bánh chưng bánh tét
Hàng năm cứ đến dịp Tết nguyên đán, người dân Việt Nam đều chuẩn bị các nguyên liệu để gói bánh chưng bánh tét, bao gồm gạo nếp, đậu xanh, thịt, lá dong, lá chuối … để cúng ông bà tổ tiên hoặc đem biếu người thân, họ hàng.
Bánh chưng bánh tét đều có ý nghĩa truyền thống lâu đời, thể hiện lòng biết ơn kính trọng đối với tổ tiên, đất trời.
Thực chất về nguyên liệu chuẩn bị gói bánh chưng bánh tét ở các vùng miền là khá giống nhau, chỉ khác nhau về hình dáng và loại lá để gói bánh thôi.
2. Sự khác nhau về cách gói bánh chưng bánh tét ngày Tết cổ truyền
Bánh chưng miền Bắc
Ở miền Bắc người dân gói bánh chưng có hình vuông vức, bánh được gói bằng lá dong, nguyên liệu bánh bao gồm: gạo nếp cái hoa vàng, đồ xanh, thịt lợn cùng các gia vị.
Bánh muốn ngon phải chuẩn bị nguyên liệu chu đáo: gạo ngâm đãi thật kỹ, đậu xanh đồ vừa chín tới; thịt có cả nạc, bì, mỡ, ướp đủ gia vị, gói xong phải luộc ngay bánh mới xanh. Với bàn tay khéo léo của những bậc bô lão, những chiếc bánh chưng được gói vuông vức đều đặn.
Thời gian tiến hành luộc bánh từ 8 – 10 tiếng và để bánh được ngon nhất người dân vẫn thường luộc bánh bằng bếp củi.
Khi bánh chín hãy vớt ngay ra, dùng vật nặng như thớt, gỗ đè lên để định hình lại bánh cho vuông vức.
Bánh chưng tiêu chuẩn phải được gói chặt tay, vuông đẹp, phần nhân bánh được trải đều cân đối. Sau khi cắt bánh mỗi góc bánh đều đầy đủ nhân đỗ xanh và thịt lợn.
Ngày nay, những chiếc bánh chưng truyền thống của người dân miền Bắc còn được biến tấu đa dạng hơn với những hương vị đặc biệt như bánh chưng nếp cẩm, bánh chưng cốm, bánh chưng gấc đỏ, bánh chưng ngũ sắc, bánh chưng chay.
Cách làm bánh chưng bánh tét bây giờ đã đa dạng và phong phú hơn với nhiều hương vị khác nhau.
Bánh tét miền Nam
Bánh tét là món bánh đặc trưng của người dân Việt Nam mỗi dịp Tết đến xuân về. Bánh tét thường được gói với gạo nếp, đậu xanh, không có hoặc có ít thịt. Người dân dùng lá chuối thay cho lá dong.
Cách gói bánh tét như sau: Với 2 – 4 chiếc lá xếp theo chiều dọc, người ta sẽ khéo léo rải gạo, đậu xanh và thịt lợn theo chiều của lá và quấn bằng lạt để bó chặt chiếc bánh. Bánh tét của miền Nam cũng có nhiều loại khác nhau như bánh tét chay, bánh tét không nhân, bánh tét ngọt…
Bánh tét miền Trung
Ngoài bánh chưng bánh tét của miền Bắc và miền Nam, thì người dân miền Trung nước ta cũng có món bánh chưng mang đặc trưng vùng miền riêng. Cách làm bánh chưng bánh tét ở miền Trung có phần hơi khác so với bánh ở miền Bắc và miền Nam.
Bánh chưng ở miền Trung thường bé và ít nhân hơn bánh chưng ngoài Bắc. Bánh tét thì giống như trong miền Nam nhưng chỉ dùng để ăn trong nhà, không dùng làm quà biếu như trong Nam. Bánh tét ở miền Trung còn được gọi là đòn bánh tét.
Dù ở vùng miền nào thì bánh chưng bánh tét vẫn luôn là món bánh truyền thống của dân tộc, là nét đẹp văn hóa mỗi khi dịp tết đến xuân về.
Trên đây là tục lệ gói bánh chưng bánh tét ở Việt Nam cũng như sự khác biệt về cách làm bánh chưng bánh tét giữa các vùng miền. Chúc bạn đọc có những khoảnh khắc ấm áp bên gia đình.